تروما یا زخم روانی

ترومای یا زخم روانی، یک مفهوم پیچیده و گسترده است؛ که به طور کلی به مصدومیت‌ها و آسیب‌های جدی و ناگهانی در بدن اشاره دارد. این مصدومیت‌ها معمولاً نیاز به مداخله پزشکی فوری دارند و ممکن است منجر به عوارض جسمانی و روانی جدی شوند.

تروما چیست؟

تروما یا زخم روانی به وقوع آسیب‌های جدی و ناگهانی در بدن اشاره دارد که ممکن است از عوامل مختلفی نظیر حوادث رانندگی، سقوط، ضربه‌ها، آتش‌سوزی‌ها و جنگ ناشی شوند. این آسیب‌ها ممکن است به اعضاء داخلی یا خارجی بدن وارد شوند.

انواع تروما

در ادامه با انواع تروما یا زخم روانی که به شکل‌های مختلف جسم و روان فرد را هدف قرار می‌دهد آشنا می‌شویم. امید است با مطالعه و کسب اطلاعات مفید در این زمینه توانسته باشیم گام کوچکی در جهت ارتقا سطح دانش شما عزیزان برداریم.

ترومای فیزیکی

آسیب‌های جدی و ناگهانی در بدن رخ می‌دهد که ممکن است از عوامل مختلفی نظیر حوادث رانندگی، سقوط، ضربه‌ها، آتش‌سوزی‌ها و جنگ ناشی شوند. این نوع تروما یا زخم روانی ممکن است به اعضاء خارجی یا داخلی بدن آسیب وارد کند و به شکل‌های مختلفی اتفاق بیافتد.

ترومای فیزیکی شامل انواع زخم‌ها، شکستگی‌ها، ضربات و سایر آسیب‌های جسمی می‌شود. این آسیب‌ها ممکن است به اندام‌های بدن نظیر استخوان‌ها، عضلات، مفاصل و پوست وارد شوند. گاهی نیز، ترومای فیزیکی می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد که نیاز به مداخله پزشکی فوری دارند، از جمله عمل جراحی برای ترمیم شکستگی‌ها یا درمان زخم‌های عمیق.

درمان ترومای فیزیکی

درمان ترومای فیزیکی بسته به اندازه و میزان آسیب‌ها متفاوت است. اما معمولاً شامل تثبیت شکستگی‌ها، ضد عفونی و درمان زخم‌ها، فیزیوتراپی و کاردرمانی برای بهبود حرکت و عملکرد عضلات و مفاصل، و در موارد خاص نیز عمل جراحی می‌شود. همچنین، کاهش درد و حمایت روحی و روانی نیز نقش مهمی در درمان ترومای فیزیکی دارد.

 تروما روانی

این نوع تروما یا زخم روانی به اختلالات روانی از جمله افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از حادثه(PTSD) و ترس مزمن از وقوع تروما اشاره دارد.

ترومای روانی به آسیب‌های روانی و عواقب ناشی از رویدادهای آسیب‌زا به همراه تجربه ترس و ناراحت‌کننده اشاره دارد. افرادی که ترومای روانی را تجربه می‌کنند ممکن است از افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از حادثه(PTSD) و ترس مزمن از وقوع تروما(فوبیا) رنج ببرند.

رویدادهایی مانند جنگ، تصادفات رانندگی، تجاوز، آتش‌سوزی‌ها، خشونت‌های خانگی و حوادث طبیعی می‌توانند عامل ترومای روانی در افراد باشند. این تجربیات می‌توانند بر روی روان و روابط اجتماعی فرد نیز تأثیر منفی می‌گذارد.

درمان ترومای روانی

برای درمان ترومای روانی، مشاوره روان‌شناختی، معالجه با داروها و تکنیک‌های مدیریت استرس پیشنهاد می‌گردد. افراد با ترومای روانی به کمک متخصصان یاد می‌گیرند چگونه با واقعه‌ها و تجربیات ترسناک خود مقابله کنند. حمایت از افراد مبتلا به ترومای روانی(زخم روانی) و ایجاد محیطی حمایتی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.

تروما جمجمه‌ای

ضربه به سر افراد، آسیب‌های جمجمه و مغز را می‌تواند به همراه بیاورد. ترومای جمجمه‌ای به آسیب‌های مختلفی اشاره دارد که به جمجمه، مغز و سیستم عصبی مرکزی افراد وارد می‌شود. این نوع تروما ممکن است از عوامل مختلفی نظیر ضربه به سر، سقوط، تصادفات رانندگی، آتش‌سوزی‌ها یا حوادث ورزشی ناشی گردد.

همچنین ممکن است آسیب‌های جمجمه‌ای، باعث شکستگی‌ها، ترک‌ خوردگی‌ها، و سایر تغییرات در ساختار جمجمه شوند.آسیبی که به مغز وارد می‌شود می‌تواند به اختلالات حافظه، تغییرات در عملکرد شناختی، و حتی مشکلات حیاتی منجر شود.

درمان ترومای جمجمه‌ای

در نتیجه حوادث ناشی از ترومای جمجمه‌ای توجه ویژه و مراقبت‌های پزشکی فوری بسیار ضروری است. این درمان شامل اجرای تصویربرداری مغزی مانند CT scan یا MRI جهت تشخیص آسیب، جراحی در صورت نیاز برای ترمیم جمجمه یا انتقال فشار اضافی از مغز به دیگر نقاط می‌باشد. بعد از جراحی، فیزیوتراپی و مراقبت‌های پساعملی و همچنی مراقبت‌های پرستاری نیز ممکن است نیاز باشد تا فرد فرایند توانبخشی و بهبودی خود را سپری نماید. درمان به موقع و مراقبت‌های مناسب می‌توانند عوارض جدی از ترومای جمجمه‌ای را کاهش دهند و به فرد در بازگشت به زندگی عادی کمک کنند.

تروما نخاعی

این نوع تروما به آسیب‌های نخاعی و عوارض آن، از جمله فلج و اختلالات حرکتی، اشاره دارد. ترومای نخایی به آسیب‌هایی می‌گویند که در نتیجه آسیب به نخاع و سیستم عصبی مرکزی انسان وارد می‌شود. عوامل مختلفی از جمله حوادث رانندگی، سقوط از ارتفاع، تصادفات ورزشی، حوادث ساختمانی یا حتی جراحی نخاعی در بروز این نوع تروما دخیل هستند.

عواملی که منجر به ترمای نخاعی می‌شوند منجر به آسیب‌های متنوعی از جمله فلج، اختلالات حسی و حرکتی، مشکلات تنفسی و ناتوانی در کنترل اعضاء بدن می‌باشد. عوارض ناشی از این نوع تروما نیز ممکن است بسیار جدی باشند و بر روی کیفیت زندگی فرد تأثیر زیادی بگذارند.

درمان ترومای نخایی

در درمان ترومای نخاعی مراقبت فوری و تخصصی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. مراقبت تخصصی و فوری شامل تثبیت نخاع، جراحی در برخی موارد، فیزیوتراپی جهت بهبود حرکت و قدرت عضلات، و مشاوره جهت بازیابی قدرت روانی فرد می‌باشد. در فرایند درمان، اهمیت مراقبت‌های طولانی مدت و توجه به نیازهای خاص فرد مصدوم بسیار مهم است. بهبودی در ترومای نخایی ممکن است زمان‌بر و چالش‌آور باشد، اما با مراقبت‌های صحیح و حمایت روحی و روانی مناسب، افراد می‌توانند فرایند بهبودی و توانبخشی خود را با کیفیت بالاتری دریافت نمایند.

تروما داخلی

تروماهای داخلی ممکن است اعضاء داخلی بدن را تحت تاثیر قرار دهند و ناشی از آسیب‌هایی باشند که به اعضای داخلی بدن می‌رسد مانند کبد، ریه، و معده.

این نوع تروما ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از جمله انواع ضربه‌، شکستگی‌ها، تصادفات، یا حتی عوامل بیماری‌زایی باشد که به اعضاء داخلی مانند کبد، ریه، کلیه‌ها، معده، و روده‌ها وارد می‌شود.

ترومای داخلی می‌تواند به عوارض جدی منجر گردد. مثلاً، آسیب به کبد ممکن است باعث خون‌ریزی داخلی و کبد چرب شود. آسیب به ریه می‌تواند منجر به خون ریزی داخلی و مشکلات تنفسی گردد.

درمان ترومای داخلی

پروسه درمان بسته به نوع و شدت آسیب متفاوت می‌باشد. برای تشخیص آسیب وارده پزشکان از دستگاه تصویربرداری مانند CT scan یا MRI استفاده می‌کنند. پس از تشخیص صحیح، فرآیند درمان ممکن است شامل جراحی برای ترمیم آسیب یا تخلیه خون داخلی، مصرف داروها جهت کنترل عوارض، و مراقبت‌های پساعملی باشد. ترومای داخلی می‌تواند بسیار خطرناک باشد، و برای افراد مصدوم، درمان به موقع و مناسب از اهمیت بسیاری برخوردار است.

نتیجه

پیشنهاد می‌شود پس از اقدامات پزشکی، در امور پرستاری از بیمار و مشاوره درمانی، از مرکز خدمات پرستاری و خدمات مشاوره نیکو حامیان خدمات تخصصی دریافت نمایید تا فرد مصدوم به بهبودی فیزیکی و روانی برسد. لازم به ذکر است این تروماها ممکن است تاثیرات عمیقی بر روی زندگی فرد بگذارند و نیاز به حمایت و مراقبت‌های خاصی داشته باشند.

 

کارشناس ارشد مشاوره و روانشناسی

مرتضی شهبازی MA